Bir tepsi aşure

Cocuklugumdan aklimda ve burnumda takili kalan kokular var. Mesela aci fasulye corbasi kokusu, sobanin ustunde kizaran ekmek kokusu, gene sobanin ustunde pisirilen sucuk kokusu ve kiymali pirasa kokusu.. Asure kokusu da bunlardan biri. Belki de anne kokusu benim icin. Pisirildigi gun tum evi saran mis gibi karanfil, tarcin kokulari aklimi basimdan alirdi.
Her evde oldugu gibi bizim evde de bugday, fasulye, nohut bir gece oncesinden haslanir, suda bekletilir ertesi gun de agir eski model duduklu tencerelerde haslandiktan sonra kocaman kazanlarda alti tutmasin diye cevrilir dururdu. Ben en cok fasulye ve nohutlarini severdim. Incir, kasiyi ve uzumlerini hic yemezdim. Pistikten sonra ustune kavrulmus yer fistigi, mevsimindeyse nar ve tarcin eklendikten sonra benim mesaim baslardi.  Ama ne mesaiydi ..
Bu asama genelde aksam karanligina kaldigi icin ( ve cocuklugumda demek ki kis mevsimine denk gelmis asure zamani ) tepsideki kaselerden bugular yukselirdi .  Tek tek butun komsular yoklanir, kasede asure verilir, kasenin geri verilmesi icin beklenir ve suyla soyle bir cevrilmis kase tepsiye konup bir ust komsuya gecilirdi. Daha cok sevdigimiz komsulara bizim evde iltimas gecildigi cok olmustur cunku  onlara asure hep ufak boy emaye tencerelerle verilirdi. ( Iste kazanda yapilma nedeni .)

Asure artik plastik kaplarda . Eski usul kasenin geriye alinmasi icin kapilarda  beklenen gunler cok uzaklarda kaldi. 

Lise- universite yillarinda ve sonrasinda calisirken hic asure pisirmedim. Ta ki buraya gelene kadar. Dort yildan beri pek bir domestikligim tuttu, her yil yapip dagitiyorum. Bu sekilde balkondan bakistigimiz bir suru siyah kiyafetli yasli teyzeyi tanima firsati buldum.Ama her zaman gittiginiz komsu evde olmayabiliyor. Misal bu aksam Kria Soula ( Bayan Sula )'ya verecegim asure asansorde karsilastigim Kri Manolis'e gitti. Sevim Teyze'ye goturduklerimi ise o anda evdeki diger misafirleri de yedi. Kismet meselesi..

Blog komsularim sizin icin de fotografladim . Keske mumkun olsa da hepbirlikte yiyebilsek..

Teknolojinin cozemedigi seylerden biri de bu galiba. Malum, henuz isinlanamiyoruz. :))

Yapanlarin eline saglik, yiyenlere de afiyet olsun..

Guzel haberler

Once dun sabah aldigim sevincli bir haber  ile baslayayim.

Sevgili Bahar'in kizkardesi dogum yapti . Minik Can'in bahti acik olsun, omru uzun olsun,cebi dolu olsun, kalbi guzel olsun, akil kupu olsun,  annesi babasi , tum sevdikleri hep onunla olsun. 

Kapi susunu de hemen ekleyelim kusur kalmasin tabii ne de olsa biz yaptik :)

Diger haberi ise biraz once yani bu aksam aldim.  Sevgili blog arkadasim Semi'nin blogunda  gecen hafta bir cekilis vardi. 3 tane hediyeden istediginiz herhangi birini secip cekilise katiliyordunuz. Bu tip seylerde sansim yuzume guler ama buyuk piyangolardan daha bir sey kazanmis degilimdir. Hicccc onemli degil kendimi piyango kazanmis gibi hissediyorum. Bir mutlu oldum bir mutlu oldum sormayin. Yasasiiiiiin .

Tekrar tesekkur ederim Semicim. Bak burada bile sevincten inliyorum. 

Not: Acaba bir cekilis de ben mi yapsam diyorum. Semi su isi bana ogretir misin?

Benim kucuk kurabiye evim. ( Gingerbread house )

Yeni yil coskusu, isiltilar, susler, ozel yiyecekler derken yurtdisinda yasamaya basladigimdan beri bayilarak ve yutkunarak baktigim acayip bisey var: Gingerbread house denilen , zencefilli , kabarmayan bir kek ile yapilip ustu seker, krema vs ile suslenen ev formunda bir kurabiye- ev. 
Her zaman oldugu gibi bu is nasil cikmis, tarihcesi nedir diye merak ettim. Megerse zencefilli kurabiye, 992 yilinda Ermeni bir rahip olan Gregory Makar tarafindan Fransa'ya getirilmis. Recete, 13. yuzyilda Alman gocmenler tarafindan tasinmis. Hazimsizliga iyi geldigi icin unu yayilan kurabiyeye beyaz dekorasyonlar ve pencereler eklenip ev haline getirilmis. 16. yuzyilda giderek daha populer hale gelmis ama zencefilin ancak 18. yuzyilda yaygin ve yasal olarak kullanilabilir hale gelmesinden sonra ticari olarak yayginlasmaya baslamis. 
Amerika'da gingerbread house, Almanya'da  pfefferkuchenhaus, Norvec'te  Pepperkakebyen ,Isvec'te pepparkakor, Danimarka'da brunkager, Finlandiya'da piparkakut, Letonya'da piparkukas, Estonya'da piparkoogid, Rusya'da tula , Romanya'da turta dulce olarak geciyor. Diger ulkelerde adinin nasil gectigini yazip siz de ekleme yapabilirsiniz. 
Alman tarzinda genellikle cok gosterisli evler seklinde  Hansel ve Gretel'in karsilastigi cadinin evine benzetilerek yapildigini da okudum ve   cadinin adi Frau Pfefferkuchenhaus oldugu icin  Almanca'ya  zencefil ev "pfefferkuchenhaus"  olarak gectigini  ogrendim. ( ansiklopedilere bayiliyorum )Sonrasinda  ortacagda firincilar turtada kullanmak icin kalip oymalar kullanmaya baslamislar ve giderek  bu bir sanata donusmus . Bu kalip koleksiyonlari gunumuzde Etnografya Müzesi, Toruń Polonya ve Almanya'da Ulm Ekmek Muzesi'nde saklaniyor. 

Bu kadar tarihceyi okuduktan sonra ben de gaza geldim ve "neden ben de kece ile denemiyorum "diye dusundum. Once Lidl'dan guzel karton kutular topladim. Gidip kirtasiyeden de alabilirdim ama geri donusume katkim oldu, fena mi?  Sonra onlari kestim, kece ile kaplayip ev formu verdim Is susleme asamasina gelince iste o zaman kendimi kaybettim. Baston sekerler, karli pencereler, suslu kapilar, isiltili noel susleri ve tabii ki cam agaci. Hayal ettim , yaptim , oldu :)) 

Sonucta ortaya bu sevimli sey cikti: 

yine keceden yapilmis Noel Baba ve geyikleri evime eslik ediyor

  

 Yememek icin kendimi zor tutuyorum :)))

İskeçe / Xanthi pazarı

Pazara gitmeyi sever misiniz? Eskiden ben hic sevmezdim ama yas almaya basladikca sevmeye hatta sabah erkenden gitmeye basladim.
Iskece pazari tam evimizin bir sokak ustunde kuruluyor. Oldukca buyuk bir pazar hem de epey zamandir faaliyette. Eger internette okudugum Osmanli belgesi dogru ise 1839'dan bu yana yani 173 yildan beri kuruluyormus. Kilik kiyafetin yani sira ic camasiri, mayo, ayakkabi, dekorasyon, perde, kumas, taki.. akliniza ne gelirse satiliyor. Bir nevi buranin Sali Pazari.
Bugun ne zamandan beri planladigim bir seyi gerceklestirdim, pek mutluyum. Pazari fotografladim. Ne zamandir aklimdaydi ama Sare'cigimin blogundaki son yaziyi gorunce kiskandim sanirim sabah erkenden fotograf makinami kusandim ciktim disariya.
Ufak bir not ; sabirla okumanizi tavsiye ederim nacizane. Cunku cok fazla fotograf var. Ama farkli bir cografyada iki kulturun karistigi bir pazar yeri az sayida fotografla ifade edilemezdi.
Buyrun o halde; ben susayim, fotograflar konussun:

pazarda yerel ureticiler τσιπουρο yani cipuro yapip satiyorlar

ureticisi rica etti onun da fotografini cektim

Kestanenin ucuzu 3 euro, pahalisi 4. Cevizin kilosu 10 euro

Pazarimiz cok sen sakraktir. Bu teyzeyi ozellikle cok severim her seferinde beni kahve icmeye cagirir. Yazin pazarda akordeon ve klarnet calan gezici muzisyenler de gezer , isteyen oynar isteyen el cirpar.

sabah pacasi icmek isteyenler icin

bazi pazarlarda kahvehane olur bizimkinde uzeri yani ufak tefek meze, sis, koftenin uzoyla birlikte servis edildigi kucuk lokantalar var. 

Kendi urettiklerini satan pazarcilar. En cok bu sergiden aliyorum.

cennet hurmasi  burada da var adi lotos. Odysseas efsanesine gore bu meyveden yiyenler adlarini unutmuslar.

yerel elmalar, alttaki frik elmasi

Baska bir yerel sarap/cipuro ureticisinden dogrudan satis. Karyani / Kavala Yorgo'nun koyu.  Yasu Yorgo!..

tarla sonu domatlar 50 cent ( lepta)

ev tipi sizma zeytinyaglari

cesitli sebze tohumlari

Fotograf cekerken ozellikle poz vermek isteyenler oldu. Bu sonbahar gunesinden sebeplenen mutlu cicekciler de ozel istek gonderdiler. 

Fotografi buraya yukledikten sonra bir arkadasim beni buldu ve fotograftaki beyin babasi oldugunu soyledi. Dunya kucuk, Iskece daha kucuk :)))  Ballara ulasmak isteyenler icin  facebook adresi: https://www.facebook.com/thracebeekeeping

Soganci/ patatescim. Fotograflarini cektim diye bana hediye sogan -sarimsak vermeye kalktilar.

su ondeki fistiga benzer sey nedir bilemedim

Yunanistan'dan da "politikos" yazilinca bilin ki Istanbul'a ait birseyden bahsediliyordur. Bu tarhanada da Istanbul usulu ev yapimi tarhana yaziyor. Kilosu 3 euro.

soldaki bulgur, sagdaki misir unu

Kurutulmus manzurana ve likoru

Soldaki balkabagi, sagdaki karpuz

ister kesilmis, ister butun isterse recel halinde alin, yeter ki alin :)

En sevdigim tezgah. Kendileri uretiyorlar ve hepsi biyolojik.

Ayni tezgahtan organik pembe domates. Hem de bu mevsimde. Eve gelince hemen yedim acayip lezzetli ve incecik kabukluydu.

pazarimizdaki beyefendiler cok şıktır. 

kucukken bu turplardan nutellaya batirip yemek isterdim hala gerceklestirmis degilim.

Komotini / Gumulcine leblebisiyle unludur. Hala leblebi sekeri bulmak da cok sevindirici.

iste bunlari bugun Sare usulu firinlayacagim

Mevsim donuyor , hem uzum hem mandalina ayni pazarda satiliyor. Ne guzel

ufacik bir el arabasinda el yapimi sabun ve bere satan bir cocuk

Usenmeden teker teker hepsine yazmislar. Emege saygi gostermek lazim.

esas balikcilar halde ama pazarda da satiyorlar

meraklisi icin paragogos uretici demek

sabah benim gibi erkenci papular ( dedeler)

Narlarin guzelligine bakin! Kilosu 2 euro idi. Soldaki devekusu yumurtasi. Alicisi cikar mi bilmem.

veee son olarak bu tarafin Odemis'i  Nevrokopi patatesi ve arka fonda bir pazar klasigi. Ikizlere takke :))

Umarim sizi pazarda keyifle gezdirebilmisimdir.

Geyik muhabbetine devam

Geyik ve geyik muhabbeti uzerine yazdim da yazdim.  Hala geyige sarmadan geyik objeleri yapmaya devam!..

Bu seferkiler perde ya da duvara asabileceginiz dusey bir sus. Ama sizin evinizde de benimkiler gibi yaramaz kedileriniz varsa biraz daha yuksege asin.

Umarim begenirsiniz...

O mu bu mu ?

Gecen gun twitterda bir yaziya rastladim. Soyle yazmislar : "100 kadina sorduk 1647 cevap aldik. Sordugumuza soracagimiza pisman olduk. "  
Hala guluyorum :)))

Simdi ben de size bir sey sormak istiyorum . 1647 cevap da verebilirsiniz benim icin sorun degil .

Asagidaki agac susleri boncuklu mu daha guzel boncuksuz mu?

Facebooktaki arkadaslara zaten sormustum, facebook kullanmayanlar icin de burada tekrarlamak istedim. Orada yanit verenler bu sorudan muaflar. :)))

Geyik muhabbeti

Geyik muhabbeti deyimi  nereden geliyor diye hic dusundunuz mu ?  Kermes icin geyik modelleri uzerine calisirken  benim aklima takildi . Hemen ufak bir arastirma yaptim. Megerse  bu konuyu merak eden sadece ben degilmisim.

Kutsal geyik disi ama geyik muhabbeti yapanlar genelde erkek. Sevgili Hulki Aktunc Buyuk Argo Sozlugu'nde "geyik muhabbeti" deyimi geveze, yararsiz ve uzun konusma anlaminda kullanildigini soylemis.  

Mesela, Kudret Emiroglu " Gundelik Hayatimizin Tarihi " adli kitabinda geyik motifinin sadece Kuzey Avrupa ulkelerinden degil Sibirya, Altaylar'da islemelerde kullanildigini, kutsal Saman elbiselerinde geyik motiflerinin bulundugunu  yazmis.  Osmanli efsanelerinde "Geyikli Baba"'nin Bursa'nin fethine geyikleri ve geyik boynuzlari takmis muridleri ile katildigini da eklemis.

Geyikli Baba'nin turbesinin icinde bile geyik boynuzlari var!

 Kitapta gene 1840'larda "stag party" yani erkek geyik partisi deyiminin bekar erkekler arasindaki eglenceyi anlattigini da goruyoruz.

Yakin tarihimizde ise geyik deyince  Resneli Niyazi Bey'i anmadan gecmek olmaz. Resneli Niyazi Bey ve birligi, 1908 Temmuzu'nda Manastir'a dogru ilerlerken yanlarinda bir de geyik tasimaktadir. Surekli  birligin onunde yuruyen ve Niyazi Bey'den hic ayrilmayan bir disi geyik.  Bu yuzden Niyazi Bey'e bir isim daha verilir : Geyikli Niyazi Bey.  

Resneli Niyazi  Bey ve kare icine alinmis unlu  geyigi 

Gel zaman git zaman bu geyik ve Niyazi Bey o kadar cok unlu olur ki Sultan Abdulhamit'in kardesi veliaht Mehmet Resat geyigi seyretmeye gider. Niyazi Bey ve geyigi donemin unlu gazetelerinde tefrika edilir hatta geyikle ilgili mars  bile bestelenir ve bu mars Meclis-i Mebusan'da tartisma konusu  bile olur. Muhabbetin konusu olan geyik o denli cok konusulur ki gide gele bir deyim haline donusur: 
Geyik muhabbeti!

Geyik muhabbetinin geyigini yapmaya baslamadan acilen dun yaptigim  geyikleri ekleyip huzurlarinizdan cekiliyorum. N'olur  n'olmaz :))) 

yilbasi agaci geyiksiz kalmasin e tabi kalemkutusu da